NGỪNG TIÊU THỤ THỊT CHÓ MÈO, QUYẾT ĐỊNH CỦA HỘI AN GÂY TRANH CÃI [TO PREVENT THE CONSUMPTION OF CAT AND DOG MEATS]
Tại Việt Nam, việc ăn thịt chó mèo đã trở nên quen thuộc và có lẽ còn là sở thích của nhiều người. Mới đây, ngày 12/10, UBND TP. Hội An đã tổ chức lễ ký kết trực tuyến với Four Paws – tổ chức phúc lợi động vật toàn cầu về cam kết không tiêu thụ thịt chó, mèo. Ngay sau thông tin trên, vào chiều 10/12, nhiều quán kinh doanh thịt chó, mèo trên địa bàn thành phố đã treo bảng tạm nghỉ. Sự việc đã làm dấy lên cuộc tranh luận không hồi kết về việc nên hay không nên ăn thịt chó mèo.
Theo nhiều nguồn tin chính thống, sáng 10/12 vừa qua, UBND TP. Hội An (Quảng Nam) tổ chức lễ ký kết trực tuyến với tổ chức Four Paws (tổ chức phúc lợi động vật toàn cầu) về cam kết loại bỏ việc sử dụng thịt chó và mèo. Việc ký thỏa thuận giữa TP. Hội An và tổ chức Four Paws nhằm cải thiện phúc lợi vật nuôi thông qua các chương trình tiêm chủng và loại trừ bệnh dại, giúp ngăn bệnh dịch bùng phát. Thỏa thuận có hiệu lực từ cuối năm nay và kéo dài trong 2 năm. Thực tế, buổi ký kết mới chỉ là biên bản ghi nhớ, còn kế hoạch cụ thể như thế nào thì còn phải chờ sự chấp thuận chủ trương của UBND tỉnh. Khi tỉnh chấp thuận sẽ xúc tiến lập kế hoạch chi tiết để làm trong năm 2022 và năm 2023. Trong đó, những cái gì cần làm thì tỉnh sẽ có kế hoạch cụ thể. Bên cạnh đó, có một số bộ phận dân chúng hiểu lầm rằng Hội An cấm buôn bán thịt chó, mèo nhưng họ chưa hề cấm và một số hàng quán bán thịt chó, mèo trên địa bàn Hội An hiện vẫn mở cửa do chưa có quyết định cuối cùng, tuy nhiên lượng khách có thể thấy đã ít hơn mọi ngày. Ban lãnh đạo TP. Hội An cũng cho biết việc cấm thịt chó, mèo là rất khó khăn, không thể cấm triệt để được. Hội An là thành phố đầu tiên của Việt Nam có thỏa thuận nhằm chấm dứt nạn buôn bán thịt chó, mèo. Theo đó, nhiều tỉnh thành khác như Hà Nội, Hồ Chí Minh cũng có những đề án “rục rịch” về vấn đề này gây ra luồng sóng dư luận với hai ý kiến trái chiều rõ rệt là “Chó là bạn, không phải thức ăn” và “Chó là bạn, không phải tôi”.
Luồng ý kiến thứ nhất đưa ra là “ Chó, mèo là vật nuôi, việc ăn thịt chó, mèo là hành động không văn minh’’. Giải thích cho ý kiến trên, nhiều người cho rằng, rất nhiều thịt chó không được qua kiểm dịch nên việc ăn là có thể nguy hại tới sức khỏe do thịt nhiễm các vi sinh vật gây bệnh, đặc biệt là virus gây bệnh dại, nhiễm ký sinh trùng, trong đó có trứng và ấu trùng không phát triển thành giun trong ruột mà xâm nhập vào gan, phổi, các phủ tạng khác, thậm chí có thể xâm nhập vào cả não và mắt. Thịt chó không qua kiểm dịch cũng có thể nhiễm hóa chất tồn dư trong thịt chó, đặc biệt là các hóa chất dùng để đánh bả chó, những hóa chất này thường rất độc chúng tồn tại trong cơ thể và phá hủy hệ thống nội tạng, hệ tiêu hóa của con người thậm chí có thể gây chết người. Ngoài ra những người tham gia quá trình giết mổ, kinh doanh chó cũng dễ mắc các bệnh truyền nhiễm như xoắn khuẩn, bệnh tả, bệnh dại… Thậm chí có những trường hợp không bị chó cắn nhưng vẫn bị lây bệnh dại bởi người có vết thương hở lại tham gia giết mổ chó dẫn đến nhiễm bệnh. Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức Bảo vệ Động vật Toàn cầu FOUR PAWS, chỉ riêng ở Việt Nam, Campuchia và Indonesia, ước tính 10 triệu cá thể chó và mèo bị giết dã man để lấy thịt mỗi năm, trong đó tại Việt nam là khoảng 5 triệu con chó và 1 triệu con mèo. Hơn thế nữa, rất nhiều chó, mèo đã bị trộm để bán vào các nhà mổ bằng những phương thức vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức đằng sau đó. Có thể kể đến vụ việc ngày 28/03, theo nguồn tin của Thanh Niên, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Long An tiến hành điều tra truy xét vụ án kẻ trộm chó dùng súng tự chế bắn chết chủ nhà gây ra nỗi lo lắng kinh hoàng cho người dân địa phương và hoàng loạt các câu chuyện chết oan vì “cẩu tặc” đau lòng khác. Ngoài ra, nhiều người cho rằng, chó mèo là vật nuôi trung thành, đáng tin cậy và không nên bị ăn thịt, đặc biệt nếu đó là thú cưng của họ.
Trái ngược với luồng ý kiến trên, một bộ phận dư luận đã đưa ra ý kiến rằng “Ăn thịt chó mèo là quyền tự do của mỗi người và điều này không vi phạm pháp luật”. Có nhiều câu trả lời được đưa ra để bảo vệ ý kiến trên. Thứ nhất, họ cho rằng thịt chó là một món ăn bổ dưỡng, đặc biệt là cho thai phụ và có tác dụng chữa bệnh. Song, một nghiên cứu đã chỉ ra rằng tác dụng chữa bệnh của thịt chó chỉ giới hạn trong việc làm ấm cơ thể hoặc tăng cường năng lượng, có rất ít người tin rằng thịt chó có khả năng chữa bệnh. Thứ hai là ăn thịt chó là một phần của văn hóa Việt Nam. Trước tiên đó là thói quen “giải đen” cuối tháng bằng thịt chó. Người Việt kiêng không bao giờ ăn thịt chó vào ngày đầu năm, đầu tháng, song họ tin rằng ăn thịt chó vào những ngày cuối năm, cuối tháng lại có thể xua đi vận đen đủi, “rửa sạch” rủi ro để bước sang năm mới may mắn hơn. Sang đến đầu tháng người ta thường ăn những món ăn như tiết canh với màu đỏ của huyết hi vọng cả tháng sẽ gặp nhiều điềm lành. Nhiều nhà nghiên cứu lịch sử đã chỉ ra rằng thịt chó bắt đầu xuất hiện ở miền Bắc nước ta từ thập niên 1910-1920 và họ cũng đặt ra giả thiết món ăn này bắt nguồn từ Trung Quốc. Đến năm 1954, thịt chó mới được “di cư” từ Bắc vào Nam. Như thế có thể nói: thịt chó không phải là món ăn truyền thống của người Việt. Thứ ba việc cấm ăn thịt hay giết mổ chó mèo không phải là một phương án phù hợp vì theo tâm lý những kẻ chuyên làm ăn trái phép, càng cấm thì chúng càng mở thêm các lò mổ chui, càng tìm ra những thủ đoạn tinh vi, dã man hơn để ăn trộm chó mèo.
Vậy câu hỏi đặt ra ở đây là có nên nhân rộng phong trào cấm thịt chó mèo? Thịt chó, mèo từ lâu là món ăn yêu thích của nhiều người,nhiều người có thể muốn cấm nhưng vẫn còn rất nhiều người thích ăn. Về việc ký cam kết ngừng tiêu thụ thịt chó mèo ở Hội An thì đó cũng chỉ thể hiện ý chí của cộng đồng cư dân Hội An, không hoàn toàn là chỉ dấu để các địa phương khác làm theo, không nằm trong quy phạm của pháp luật bởi cho đến thời điểm hiện tại, không điều nào của luật cấm ăn thịt chó mèo. Nên nếu thượng tôn pháp luật, giải pháp quan trọng và có tính thực thi là tuyên truyền vận động không ăn thịt chó mèo chứ không thể cấm ăn thịt chó. Tiếp theo đó, cũng cần đánh giá tác động xã hội của việc ngừng tiêu thụ thịt chó mèo. Bởi không chỉ là món ăn được nhiều người ưa thích, nuôi chó lấy thịt hay kinh doanh thịt chó mèo là nghề của nhiều người dân, nên, bên cạnh việc vận động người dân, hộ kinh doanh, Hội An cũng cần tìm những giải pháp liên quan tới sinh kế của nhóm đối tượng này.Vì vậy vấn đề này vẫn đang là một câu hỏi khó và cần thời gian và cần tiếp cận ở chiều hướng tôn trọng quan điểm của nhau, tránh gây ra những tranh cãi không cần thiết, gây chia rẽ. Và trong thời gian ấy, mọi công dân vẫn cứ làm theo chính kiến và quyền tự do của bản thân trên tinh thần tuân thủ luật pháp.
Đặc biệt, một quan điểm mới mẻ khác thì cho rằng: “thay vì các bạn kêu gọi cấm ăn thịt chó thì nên kêu gọi lòng nhân từ không hành hạ súc vật, cho dù nó là con chó hay con gà.” Vậy tại sao lại có quan điểm trên ? Thực ra đây là câu hỏi rất dễ để trả lời. Nếu một ngày nào đó có số lượng lớn người xem heo, gà... là thú cưng, thì họ hoàn toàn có thể cùng nhau đồng tâm kêu gọi quyền lợi cho heo, gà, hệt như cách mà những người thuộc cộng đồng yêu chó, mèo đang làm. Và nếu cộng đồng đó đủ lớn mạnh và tình cảm của họ dành cho các loài động vật này sâu sắc như trường hợp chó mèo, chắc hẳn cũng sẽ có phong trào cấm ăn thịt heo thịt gà. Lại nói, việc người Nhật giết cá voi hàng năm để lấy thịt. Nhưng trong văn hoá của họ có một điều về bữa ăn mà chúng ta cần học hỏi. Đó là người Nhật thường nói "itadakimasu" trước mỗi bữa ăn, kèm theo hành động chắp tay đầy kính cẩn. đó là lời "cảm ơn vì bữa ăn" hoặc "xin phép được dùng bữa". Dù thức ăn là mặn hay chay, trước khi biến hình thành những món ăn thơm ngon trên bàn thì nó cũng từng là một sinh mệnh, thịt chó mèo cũng vậy chúng ta hãy trân trọng, không hành hạ, nhân từ khi chúng còn sống chứ không phải cấm triệt để việc ăn thịt chó mèo. Ở Canada, một quốc gia văn minh hàng đầu vẫn không cấm việc ăn thịt chó. Tuy nhiên để phục vụ bất kì thịt nào cho người tiêu dùng, thịt phải đến từ một nhà điều hành nhà máy sản xuất có giấy phép và tiêu chuẩn của cơ quan Kiểm định Thực phẩm Canada. Nhưng nếu bạn giết chó làm thịt mà không cấp giấy phép nào được phê duyệt cho chó giết mổ, bạn có thể bị kết án đến 5 năm tù giam. Còn tại nước Mỹ, một quốc gia nổi tiếng bảo vệ động vật, nhưng việc giết chó mèo làm thịt vẫn còn hợp pháp trong 44 tiểu bang. Điều này có nghĩa rằng bạn có thể giết chó và mèo một cách nhân đạo và ăn chúng, nhưng bạn không thể mua bán với mọi hình thức. Đây là hai ví dụ tiêu biểu cho quan niệm sâu sắc trên và đây cũng là biện pháp có tính khả thi áp dụng cao.
Vấn đề có nên tiêu thụ chó mèo ở Việt Nam nói chung và ở Hội An nói riêng vẫn là dấu chấm hỏi lớn cho các ban lãnh đạo địa phương và cả nước, vấn đề không hề mới mà vẫn tồn đọng suốt bao năm mà chưa có lời giải. Dẫu vậy dù cho là đề án hay là phương án nào được đưa ra cũng cần hợp tình, hợp lý và đảm bảo lợi ích và quyền lợi trên hết của người dân.
Tham khảo:
----------------------------------
Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ:
[F]: Information - Commentary Journalism Club – ICJC | Facebook
[E]: icjclub2021@gmail.com
[H]: Chủ tịch: Nguyễn Thị Mai Anh – 0705558418
Phó chủ tịch: Vũ Thảo Trang – 0869890946
Trần Hải Nam – 0921539187
Nhận xét
Đăng nhận xét